Html тіліні негізгі ымдары

Тақырыбы «HTML тілінің негіздері»

Интернеттің бар мәліметтерінің, яғни барлық Web-парақтарының бір ортақ қасиеті- олардың барлығы да HTML тілінде жазылған. HTML тілінде Web-парақтар програмалауға ұқсас болғанмен, ол қарапайым програмалау тілі емес. HTML- гипермәтінді белгілеу тілі. Ол кәдімгі мәтіндерді Web-парақтар түрінде бейнелеуге арналған ережелер жиынтығын айтады.

HTML тілінің атқаратын қызметі

Web -парақтары экранда ықшамды түрде көрсетілгенімен, HTML тілін мәтіндерді пішіндеп көрсететін тілге жатпайды. Өйткені әрбір тұтынушы әр түрлі компьютерлерді пайдаланады. Сол себепті жаңа ғана заводтан шыққан бір компьютерді Windows жүйесінде жұмыс істей алатын браузер бар болса, екінші бір тұтынушы компьютері тек MS DOS жүйесінде жұмыс істейтін ескі браузерды пайдалануы мүмкін. Бұл екеуінің көрсету мүмкіншіліктері әр түрлі болғандықтан, бір файл екеуіне екі түрлі болып көсетіледі.

Ал, үшінші компьютердегі Web-парақтарының мәтіндері зағиптарға арналған Брайль қаріптері арқылы берілсе, оның нәтижесі тіпті басқаша болады.

Құжаттарды әрбір тұтынушының әр түрлі құрылғыларда және әр түрлі браузер программаларымен көретіндіктерін ескерсек,

HTML тілін мәтіндерді пішіндеу тәсілдерін жасауға арналған тіл деп айтуға болмайды. Ол интернеттегі мәтін бөліктерінің атқаратын қызметін анықтап, соларды әрбір тұтынушыға бейнелеп жеткізе алатын құжатты функционалды түрде белгілейтін тіл болып табылады.

HTML тілінің бір тәгі әдетте құжаттың белгілі бір бөлігіне, мысалы бір абзацқа ғана, әсер етеді. Осыған орай екі тәг қатар қолданылады: бірі-ашады, екіншісі-жабады.

Ашатын тәг белгілі бір әсер ету ісін бастайды, ал жабатын тәг –сол әсерді аяқтайды. Жабу тәгтері қиғаш сызық симвлымен (/) басталуы тиіс.

Кейбір тәгтер өз жазылу орынына қарай тек бір ғана әсерін тигізеді. Мұндайда жабу тәгі қажет болмай қалады да, ол жазылмайды.

Егер тәг ретінде HTML тілінде қолданылмайтын түйінді сөз жазылып, кетсе, онда оның ешбір әсері болмайды.

Браузер арқылы құжат экранда көрсетілген шақта тәгтердің өздері бейнеленбей, тек олардың құжат мәтініне тигізетін әсері ғана білініп тұрады.

HTML тілі бағдарламасы және түсініктеме беру

HTML құжатының басталуы

Басты бөлігінің басталуы

content= “text/html; charset=windows-1251>

Құжаттың аты

Әсет Бейсеуов жайлы

Тақырыбы

Қазақ халқының өмірде ән мен күйдің алатын орны ерекше. Олар ұлтымыздың жансерігі, рухани тірегі. Асқаралы асқақ тау, сарқыраған асау арна, жайқалған ағаштары бар қасетті Қарғалы жерінен рухани тіректің табылмауы мүмкін емес. Осындай керемет өңірде өмірге келген дара тұлға, музыка өнерінің үркер жұлдызы- ӘСЕТ БЕЙСЕУОВ.

HTML тілінде жұмыс жасауды бастау

1.Ол үшін Қапшық ашып аламыз. Қапшық аты латын әріптерімен болғаны дұрыс.Мысалы: html dok

2.Блокнот бағдарламасын ашып, Файл-Сохранить как әмірін орындап блокнотты сақтаймыз. (Сурет-1)

(Сурет-1)

(Сурет-2)

Блокнотты сақтағанда Папка тұсына қапшық атын айналдыру жолағы арқылы тауып қоямыз.Имя файла өрісіне файл атын жазамыз. Мысалы: index01.HTM. Ал тип файла өрісіне айналдыру жолағы арқылы Все файлы таңдап қоямыз. Сохранить батырмасын шертсек файлымыз html dok қапшығына сақталады. (Сурет-2)

Сақталған файл белгішесі блокноттың емес Internet Explorer браузерінің белгішесі түрінде болуы керек. Файлдың қапшықта сақталған жағдайын көріп тұрмыз (Сурет-3) .

(Сурет-3)

index01.HTM файлының үстінде оң жақ батырманы шертіп, шыққан контекстік мәзірден Открыть с помощью блокнот әмірін орындаймыз. (Сурет-4)

HTML-құжатының құрылымы

Блокнотты ашқаннан кейін қарапайым HTML-құжатының құрылымын төмендегі түрде блокнотқа жазып сақтаймыз.

Қазақ халқының өмірде ән мен күйдің алатын орны ерекше. Олар ұлтымыздың жансерігі, рухани тірегі. Асқаралы асқақ тау, сарқыраған асау арна, жайқалған ағаштары бар қасетті Қарғалы жерінен рухани тіректің табылмауы мүмкін емес. Осындай керемет өңірде өмірге келген дара тұлға, музыка өнерінің үркер жұлдызы- ӘСЕТ БЕЙСЕУОВ

Сақталғаннан кейін браузерді ашқанда көрінетіні (Сурет-5)

(Сурет-5) BODY элементі

Егер төмендегі атрибуттарды жазбасақ мәтін түсі қара, өң түсі ақ болады. Сондықтан төмендегі атрибуттарды жазу арқылы парақтың түсін, мәтін түстерін өзгерте аламыз.

BODY төмендегі атрибуттарды қабылдайды:

bgcolor — өң түсі / цвет фона

background — өңдік сурет/ URL фонового изображения

text — мәтін түсі /цвет текста

link — кірілмеген гиперсілтеме түсі /цвет не посещённой гиперссылки

vlink — кірілген гиперсілтеме түсі /цвет посещённой гиперссылки

alink — таңдалған гиперсілтеме түсі /цвет выбранной гиперссылки (при наведении на неё указателя)

Мысалы мына түрде жазамыз

Сонда парақ түсі жасыл, мәтін түсі көк болады.

Түстер идинтификаторы

Әр түрлі түстер берілген (Сурет-6)

(Сурет-6)

Источник

Html тіліні негізгі ымдары

1999 жылы дние жзі Intеrnet.-ті 30 жылды мерй тойын атап тті. ие Intеrnetжелісні туан кні 1969 жылды 2 атары болып есептеледі. Міне осы кні АШ ораныс Министрлігіні перспективалы зерттеулер Басармасы ArPA (Advanced research Project Agency) ораныс компьютерлеріні байланысын жобалау жмысын бастады.

Біраз жылдан кейін — 1989 жылы Оксфорд университетін бітірген, физика облысыны бакалавры – Ядролы зерттеулерді Еуропалы орталыыны ызметкері (CErN) Тим Бернес-Ли world wide webинформациялы ызметін жасап шыарды.. Ол клиент/сервер ( браузер ) осымшасын жазып шыты. Барлы жйені негізіне гипертекст ымы, яни бір-біріне сілтемесі бар жекелеген текстерді жиыны кірген еді. Бл текстермен жмыс жасау шін арнайы HTTP — Hyper Text Transfer Protocol протоколы жасалды. Мнда html. Тіліні негізгі элементтері белгіленген. Бл технология желіліерді дамуына кп лес осты жне желі халыаралы желіге айналды.

Кптеген коммерциялы компаниялар бл инициативаны лезде олдап здеріні браузерлерін шыара бастады

1994 жылы w3C Консорциумырылды. Оны негізгі ызметі htmlтілі олданылатын облыстаworld wide web-ті одан ары дамуына ыпал етуге ажетті стандарттарды жасап, бірегей тртіп орнату болды.

1996 жылы w3C Консорциумы html 3.2тіліні жаа версиясын сынды. Бл версия зара бсекелес екі фирманы Microsoft и Netscape татуластырып, оларды бірегей шешімдерін бір ттас етіп олдану шін жасалан еді. Біра w3C Консорциумыныбл табысы даулы болды, йткені рбір компания html тіліне з кеейтулерін жасап, оларды олдау шін здеріні браузерлерін енгізді.

Соан арамастан html тілі SGML стандартты жалпылама тілінен дами отыра, текстік жаттарды белгілеу шін жасалан оны туындысы болып есептеледі. Осы уаыта дейін html тілін программалау тілі деп есептеу керек пе керек емсе пе деген дау тоталмай келеді. Программистті кзарасы бойынша оны синтаксисі те арапайым ана жне оып йренуге те жеіл, біра баса жаынан араанда – арапайым олданушы шін html тілін йреніп білу оайа тспейтіні белгілі.

Программа жасаушылар html –ге интегралданатын интерактивті модульдер жасауда, сол сияты html–ді бастапы кодына енгізуге ммкін болатын программалау тілдерін жне мліметтер базасын олдайтын ралдар да жасауда. Тіл тексті жне графиктерді сырты трі мен ммкіндіктерін басару ралдарын жасау шін де кеейтілуде. Егер брыны кездері, дербес компьютерлер пайда болысымен, олданушылар тек ана текстер жазумен жне оны принтермен шыарумен айналысса, ал азір олар кп уаытты интерактивті зара байланыса кп бледі.

Жмыс стилі де, олара ену ралдары да згеруде. html тілі бастапы кезден-а туелсіз-платформа тілі ретінде жасалан. Жаа технологиялар іс жзінде барлы жерде олданылуда жне жаын арада world wide webкеістігі тек ана дербес компьютері бар олданушыларды лесінде болмайды, йткені азірді зінде кейбір олданушылар кзі крмейтіндер шін арналан дауысты браузерлерді, Бройляазбукасынпайдалануда. Кп жадайларда мліметтер компьютер мониторына емес, телевизор экранына немесе телетайпа немесе монохромды дисплейлерге шыарылуда.

1999 жылды зінде лемде дербес компьютерлерді сату клемі 40%-ке тмендеп кетті, ал ртрлі зімен алып жретін жне алтада стайтын портативті рылыларды сату те арындап сіп кетті. рине нарыты бл секторына Microsoft. фирмасы арамай алан жо, сондытан олданушылар алдында мынадай сра пайда болып отыр: алдаы уаыттарда барлы згерістерге дайын болу шін азір тілді йренгенде кілді ай жаа кп блген дрыс?

Жылы w3C Консорциумы html 4,0 версиясын сынды, мнда ай элементтер ескіргені жне алдаы уаытта олдануа болмайтыны крсетілген (APPLET, BASEFONT,CENTEr, DIr, FONT,ISINDEX,MENU,S, STrIKE и U), жне болашата пайдалануа ажетті жаа элементтер мен атрибуттар сынылды (ABBr, ACrONYM, BDO, BUTTON, COLGrOUP, DEL, FieLDSET, FrAME, FrAMESET, IFrAME, INS, labEL, LEGEND, NOFrAMES, NOSCrIPT, OBJECT, OPTGrOUP, PArAM, SPAN, TBODY, TFOOT, THEAD и Q.

html жатын крсетуді анытайтын барлы атрибуттар (тс, тзету, шрифттер, графика жне т.б..) онша ажет те болмай алды, оны орнына стилдер мен класстар кестесін пайдалану сынылды. id жне class атрибуттары авторлара стильдер кестесі, сілтемелер, скриптер, объектілерді хабарлау, жаттарды жалпы деу жне т.с.с шін класс пен аттары туралы информацияларды таайындауа ммкіндік береді, сонымен атар кестелерді крсетумен жаын арада стильдер кестесі айналысады деп ктілуде.

Html тіліні негізгі ымдары

Жалпы айтанда, html –де пайдаланылатын символдар жиыны жатта ISO Latin 1 (ISO 8859-1 кодировка деп те аталады) осу керек,, йткені ол ISO 8859 стандарттар жиынына жатады жне ISO 10646 мен Unicode-мен бірге жмыс жасай алуы ажет.

Іс жзінде Сіз тек ана ISO Latin 1 символдар жиынын пайдалануыыз керек. азір жне алдаы уаытта да Сіз оны ке таралан осымшаларына иы тірей аласыз. ISO Latin 1 олдаушысы барлы браузерлерде жмыс істеуі ажет, біра та кей кезде онымен келіспеген жадайлар да туындауы ммкін. Сонымен атар Сіз ISO Latin 1 символдар жиыны рамына кіретін ASCII символдар жиынымен де жмыс істей беруіізге болады

Тегтерді кпшілігі, рине брі емес, осарланып келуі де ммкін. Мысалы,

Foreword

. Бл жадайларда екі тег жне оларды ортасындаы жат html элемент деп аталатын блокты райды. Оны контейнер деп те атайды. Кейбір тегтер, мысалы, . , здігінен –а тег элементі болып саналады жне олар шін оыры тег керек емес. Алда тегтерді брышты жашаларды есептемей-а з аттарымен атайтын боламыз.

рбір тег шін кптеген ммкін болатын атрибуттар аныталан.. Тегтерді кпшілігі бір енмесе бірнеше атрибутты болады, кей жадайларда атрибутсыз да болуы ммкін. Атрибутты спецификациясы келесі ретпен орналасады· атрибут аты, мысалы, wIDTH

Источник

Html тіліні? негізгі? ымдары

HTML құжаты сол құжаттың негізгі мәтінінен және белгілеу тәгтерінен тұратын қарапайым символдар жиыны болып табылады. Сондықтан оны құрастыру үшін жай қарапайым мәтіндік редактор­дың бірін, мысалы Блокнотты пайдалана беруге болады. BR тәгі жаңа жолға көшуді қамтамасыз етеді. Р тәгі жаңа абзац жасайды.

Екінші абзац

Абзац үшін жабу тәгі қажет емес. HR тәгі көлденең сызық сызады.

Тәг атауларын жазу кезінде үлкен әріптер мен кіші әріптер бірдей болып есептеледі. Ашылу тәгінің жалпы жазылу ережесі, яғни синтаксисі төмендегідей:

Тік жақшаға алынған тізбекті жазбай кетуге де болады, яғни көптеген тәгтер атрибутсыз жазыла береді. Ашылу тәгінен соң, негізгі құжат мәтіні жазылады да, соңында ешқашанда атрибуты болмайтын жабылу тәгі орналасады, оның синтаксисі:

Ал атрибутты ң жазылу ережесі:

Атрибуттың мәнін жазу міндетті емес, кейде оның тек аты ғана әсер ете алады, т ә г_аты, атрибут_аты деген сөздердегі сызықша олар­дың тек бір сөзден тұратынын көрсетеді, яғни тәг аты және атрибут аты екі сөзден құрастырылуы мүмкін емес.

Экранға шығарылатын мәтін тізбегі кез келген әріптен, цифрлар­дан, тыныс белгілерінен және арнайы таңбалардан да (@, #, $, %) құ­рас­тырыла береді. Бірақ тәгтер жазуда арнайы мағынасы бар мына символдарды: , &, “ жай мәтін таңбалары ретінде теру керек бол­са, онда ерекше символдық тізбектер – ескейп-тізбектер ( &-тізбектер) қолданылады. Созылмайтын босорын таңбасы да осы тізбек арқылы өр­нек­теледі, өйткені оны бірнеше рет теру web-құжаттағы сөздер арасындағы бос аралықты үлкейту тәсілі болып табылады. Ал, әдеттегі бірнеше бос­орын таңбасын броузер тек бір ғана босорын таңбасы ретінде ғана қабылдайды.

1 кесте

&-символдар тізбегі	Бейнелейтін символы
& lt ;	символы
& gt ;	> символы
& amp ;	& символы
& quot ;	“ (қостырнақша) символы
& nbsp ;	созылмайтын босорын символы

Ескейп-тізбектерді тек төменгі регистрде (кіші әріптер) теру керек, оларды " немесе & түрінде жазуға болмайды.

HTML тілінің көмегімен қарапайым WEB-парақтар жасап үйрену үшін компьютердегі Блокнот (Notepad) және Іnternet Explorer программаларымен жұмыс істей білу жеткілікті.

1.4. HTML-құжатты дайындау

Сәлем!

Бұл HTML-құжаттың ең қарапайым мысалы.

Мәтіндер алты түрлі көлеммен көрсетіле алады, олардың

түсін де, қаріп типін де, фон түсін де өзгертетін мүмкіндіктер

бар. Мәтін ішіне суреттер, дыбыстық әуендер орналастыруға

Источник